Czy wiesz, że od 2024 roku w Unii Europejskiej obowiązuje dyrektywa NIS2 – najnowszy akt prawny, który rewolucjonizuje podejście do cyberbezpieczeństwa? Jeśli prowadzisz firmę w sektorze energetycznym, transporcie, ochronie zdrowia lub IT, te zmiany dotyczą bezpośrednio Ciebie. W tym artykule wyjaśniamy, czym jest NIS2, jak różni się od poprzedniej wersji (NIS1) i co musisz zrobić, aby uniknąć nawet 10 milionów euro kary.
Co to jest NIS2?
NIS2 (Dyrektywa o bezpieczeństwie sieci i systemów informatycznych) to odpowiedź UE na rosnącą liczbę cyberataków, które zagrażają infrastrukturze krytycznej – od elektrowni po szpitale. Jej poprzedniczka, NIS1 z 2016 roku, okazała się niewystarczająca wobec nowych wyzwań, takich jak ataki ransomware czy zagrożenia w łańcuchu dostaw.
Kluczowy cel NIS2?
- Rozszerzenie zakresu – teraz dyrektywa obejmuje 18 sektorów (wcześniej 7), w tym administrację publiczną, produkcję żywności, a nawet branżę kosmiczną.
- Silniejszy nadzór – kary za brak compliance sięgają nawet 2% globalnego obrotu firmy.
- Współpraca transgraniczna – państwa UE będą dzielić się informacjami o incydentach, aby szybciej reagować na zagrożenia.
NIS1 vs. NIS2: Główne różnice w pigułce
Aby zrozumieć skalę zmian, zestawiliśmy najważniejsze różnice w tabeli:
| Kategoria | NIS1 (2016) | NIS2 (2024) |
|---|---|---|
| Zakres sektorów | 7 sektorów (np. energia, transport) | 18 sektorów (m.in. IT, produkcja, kosmos) |
| Podmioty objęte | Duże firmy | Średnie i duże firmy (powyżej 50 pracowników lub 10 mln EUR obrotu) |
| Raportowanie incydentów | Niejasne kryteria | 24 godziny na zgłoszenie incydentu |
| Kary | Różnice między krajami | Do 10 mln EUR lub 2% obrotu dla firm „istotnych” |
| Bezpieczeństwo łańcucha dostaw | Brak regulacji | Obowiązek oceny ryzyka u dostawców |
Co muszą zrobić firmy? 5 kluczowych kroków
-
Sprawdź, czy jesteś w zakresie
NIS2 obejmuje nie tylko duże korporacje, ale też średnie przedsiębiorstwa w kluczowych sektorach. Jeśli działasz w energetyce, transporcie lub IT, prawdopodobnie musisz się dostosować. -
Wprowadź zaawansowane środki bezpieczeństwa
Dyrektywa wymaga m.in.:- Szyfrowania danych i uwierzytelniania wieloskładnikowego (MFA),
- Testów penetracyjnych i regularnych audytów,
- Planu ciągłości działania na wypadek ataku.
-
Przeszkól zespół
Według NIS2, nawet kadra zarządzająca musi rozumieć podstawy cyberbezpieczeństwa. Warto inwestować w szkolenia, np. przez platformy takie jak Guardey, które oferują grywalizowane kursy. -
Zadbaj o dostawców
Nowe przepisy nakazują ocenę ryzyka w całym łańcuchu dostaw. Narzędzia jak Phoenix Security pomagają śledzić luki u partnerów. -
Przygotuj się na kontrole
Kraje UE mają prawo przeprowadzać audyty compliance. W Polsce nadzór sprawuje m.in. Urząd Komunikacji Elektronicznej (UKE).
Dlaczego NIS2 to nie tylko obowiązek, ale i szansa?
Choć dostosowanie się do NIS2 wymaga nakładów, dyrektywa przynosi korzyści:
- Wzrost zaufania klientów – firmy z certyfikatem NIS2 są postrzegane jako bardziej wiarygodne.
- Ochrona przed stratami – według Moody’s, w 2023 roku odnotowano ponad 10 000 incydentów cybernetycznych. Lepiej zapobiegać niż płacić kary.
- Innowacje technologiczne – wdrażanie rozwiązań jak SI w cyberbezpieczeństwie (np. UpGuard) może przyspieszyć rozwój firmy.
Czas działać!
Termin transpozycji NIS2 do praw krajowych minął 17 października 2024, ale wiele państw wciąż pracuje nad implementacją. Nie zwlekaj jednak – przygotowania mogą zająć nawet 12 miesięcy.
Potrzebujesz pomocy?
- Sprawdź naszą usługę wdrożenia NIS2.
Pamiętaj: NIS2 to nie tylko unijny wymóg – to inwestycja w przyszłość Twojej firmy. Jak powiedziała holenderska minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius: „Cyberbezpieczeństwo to dziś podstawa funkcjonowania społeczeństwa”. Nie przegap szansy, by być częścią tej zmiany!
Chcesz wiedzieć więcej? Śledź nasz blog, gdzie dzielimy się praktycznymi poradami o cyberbezpieczeństwie i compliance.